on Klimat

„Svalbard jest fantastycznym, terenowym laboratorium”. Dr Bartłomiej Luks o badaniach zmian zachodzących w wysokiej Arktyce

Dr Bartłomiej Luks

Dr Bartłomiej Luks, adiunkt w Zakładzie Badań Polarnych i Morskich IGF PAN trafił na Svalbard w wyniku splotu różnych wypadków. Ponad dwie dekady temu dołączył do grona badaczy Arktyki i naukowo pozostaje z nią związany do dzisiaj. Prowadzi szeroko zakrojone badania bilansu masy lodowców, rozkładu pokrywy śnieżnej na Svalbardzie i zanieczyszczeń w niej deponowanych. Rozmawiamy między innymi o tym, dlaczego niegdyś wieczna zmarzlina przestała być wieczna, o smutnej przyszłości Svalbardzkich lodowców oraz o osobistych relacjach, które mogą narodzić się między człowiekiem a naturą.

Czytaj
Jakub Małecki
on Klimat

Glacjolog dr Jakub Małecki: „Przy obecnym kursie ocieplenia stracimy lodowce. Zaczął się smutny czas pożegnań”.  

Svalbard leży w regionie wyjątkowo wrażliwym na zmianę klimatu. Lodowce oraz lód morski pokrywający okoliczne morza topnieją, coraz intensywniej reagując na wzrost temperatury. W 2020 roku w Arktyce zarejestrowano rekordową falę ciepła. Czy to zapowiedź tego, co nadejdzie? Z glacjologiem dr Jakubem Małeckim, nazwanym kiedyś „adwokatem lodowców”, rozmawiam o sceptykach, dla których ocieplenie klimatu to wymysł, niezwykłej relacji, którą można nawiązać z lodowcem, książce „Początek końca? Rozmowy o lodzie i zmianie klimatu” oraz smutnym czasie pożegnań ze światem, który znamy.

Czytaj
Radosław Wojnar
on Rozmowy

„Marzę, by sprawdzić siebie na froncie wielkiego odosobnienia”. Radosław Wojnar o 45. wyprawie polarnej do Polskiej Stacji Polarnej Hornsund

Radosław Wojnar przez jedenaście lat pracował w kopalni węgla kamiennego Piast. W 2021 roku postanowił coś zmienić, dlatego dzisiaj rozmawiamy o jego drodze na Spitsbergen, gdzie zasilił szeregi 45. wyprawy do Polskiej Stacji Polarnej Hornsund. Jego dziennik, który czytelnik może znaleźć na Instagramie, pełen jest poruszających wspomnień, korespondujących wrażliwością z zapiskami pierwszych polskich polarników z „Zimnego Brzegu”.

Czytaj
Åsmund Asdal, Globalny Bank Nasion
on Klimat

„Ochrona zasobów genetycznych jest równie ważna dla wszystkich krajów”. Biolog Åsmund Asdal o Globalnym Banku Nasion na Svalbardzie

Na nurtujące mnie pytania odpowiedział norweski biolog i agronom Åsmund Asdal Rozmawiamy między innymi o głównych zagrożeniach dla różnorodności upraw na naszej planecie, teoriach spiskowych krążących wokół „skarbca końca świata” i właśnie… o nazewnictwie, które być może jest szkodliwym uproszczeniem wieloaspektowego projektu naukowego.

Czytaj
Książki o Arktyce
on Książki

Książki o Arktyce

Zestawienie ukazujące książki o Arktyce, które warto przeczytać. Pośród wymienionych dzieł znalazły się wspomnienia polarników, znakomite polskie reportaże oraz publikacje na temat zmian klimatu. Znasz książkę o Arktyce, której nie ma na liście? Dodaj tytuł w komentarzu, bardzo chętnie ją przeczytam.

Czytaj
Ilona Wiśniewska
on Rozmowy

„Minus 30 stopni potęguje ciemność i poczucie osamotnienia”. Ilona Wiśniewska o Grenlandii i książce „Migot”

Książka „Białe. Zimna wyspa Spitsbergen” jest jedną z tych, która ma swoje miejsce w najdalej wysuniętym na północ muzeum, ale nie jedyną, którą napisała Ilona Wiśniewska. Spod jej pióra wyszły również „Hen. Na północy Norwegii”, „Lud. Z grenlandzkiej wyspy”, „Przyjaciel Północy” oraz „Migot. Z krańca Grenlandii”. To właśnie ostatnia z wymienionych książek stała się pretekstem do naszej rozmowy, w której Ilona Wiśniewska mówi między innymi o przywiązaniu rdzennych mieszkańców północy do krajobrazu i przebywaniu w przestrzeni, w której oszczędza się słowa.

Czytaj
Migot. Z krańca Grenlandii
on Książki

„Reszta świata potrzebuje tutejszego sposobu myślenia, ograniczania się, milczenia”. Recenzja książki „Migot. Z krańca Grenlandii” Ilony Wiśniewskiej

Ilona Wiśniewska w książce „Migot. Z krańca Grenlandii” po mistrzowsku operuje słowem, udowadniając, że nawet opis połowu fok może brzmieć poetycko. „Migotem” po raz kolejny potwierdziła również, że ma szczęście do bohaterów. A może to oni mają szczęście do niej, bo nikt nie potrafi opowiedzieć ich historii równie pięknie?

Czytaj
Polarniczka Daga Bożek
on Książki Rozmowy

„Regiony polarne cały czas są we mnie”. Polarniczka Daga Bożek o Arktyce i Antarktyce oraz książce „Polarniczki. Zdobywczynie podbiegunowego świata”

Na intensywnym myśleniu, jak wrócić w regiony polarne, Daga Bożek spędziła sześć lat. W Arktyce i Antarktyce ponad dwa. Zachorowała na „gorączkę polarną”, ale przekuła ją na działalność popularyzatorską i pisanie książek. Ludzi napotkanych na swojej drodze nazywa prawdziwymi pasjonatami. Te słowa wyjmuje mi z ust, ponieważ dokładnie w ten sam sposób to ja chcę ją opisać. Rozmawiamy o polarnych historiach, wyzwaniach, z którymi mierzyły się pionierki polskich wypraw polarnych i o miejscu, które wymyka się podporządkowaniu woli człowieka.

Czytaj
Fotograf Arktyki
on Rozmowy

„Północ jest jak historia, którą chce się usłyszeć przed snem”. Fotograf Arktyki Denis Jurison o nietkniętej naturze, niesamowitych ludziach i estetyce ucieczki

Fotograf Arktyki Denis Jurison od 2015 roku pracuje na Svalbardzie jako przewodnik arktyczny. Mówi, że na Svalbardzie ludzie nikogo nie udają, a teraźniejszość płynie bez ozdobników. Zapytałam Denisa, czy po tylu latach spędzonych na Svalbardzie nadal wstrzymuje oddech fotografując lodowce. Zastanawiamy się też, czy każdy, kto ma telefon komórkowy jest fotografem, czy klonowanie fotografii arktycznych to duży problem, a także, czy Svalbard skończy jak Islandia i ugnie się pod ciężarem turystów.

Czytaj
Gubernator Svalbardu Kjerstin Askholt
on Rozmowy

„Żyjemy daleko na północy i często, jeśli potrzebujemy pomocy, zanim otrzymamy ją z kontynentu, możemy liczyć tylko na siebie” – rozmowa z Sysselmannem Svalbardu Kjerstin Askholt

Kjerstin Askholt to druga kobieta na stanowisku Sysselmanna Svalbardu od 1925 roku. Stanowisko objęła w 13 października 2015 roku i tym samym stała się najwyższym przedstawicielem rządu na norweskim archipelagu.O tym jak to jest być szeryfem na arktycznej pustyni oraz w jaki sposób zachować życiowy balans i jednocześnie podkreślać wagę dziewiczej przyrody archipelagu, rozmawiam z Gubernatorką Svalbardu Kjerstin Askholt.

Czytaj