Svalbard, Spitsbergen, Arktyka
Wydarzenie to może być niezwykłe z wielu powodów, ale poza prelegentami to okoliczności przyrody tworzą wspaniałą magię jedynego w swoim rodzaju spotkania miłośników słowa, lecz nie tylko. To festiwal dla osób, które cenią literaturę, muzykę oraz film, ale także pragną przyjrzeć się z bliska Arktyce.
Wyprawa Andree’go zakończyła się tragicznie. Szczątki trzech odkrywców wraz z dziennikami oraz kliszami fotograficznymi i sprzętem podróżniczym przez trzydzieści trzy lata spoczywały w śniegach Spitsbergenu, aż do odnalezienia ich w 1930 roku. Wyprawa ta pozostawiła wiele pytań.
Jest rok 1957. Stanisław Siedlecki jako kierownik organizuje wyprawę polarną na Spitsbergen, która odbywa się w ramach Międzynarodowego Roku Geofizycznego. Do Zatoki Białego Niedźwiedzia przenosi się trzydziestosiedmioosobowa grupa Polaków, którzy zakładają Polską Stację Polarną w Hornsund oraz prowadzą badania w swoich dziedzinach. Wśród dziesięciu śmiałków, pozostałych w grupie zimującej, znajduje się trzydziestoletni wtedy meteorolog Tadeusz Makarewicz, który w trakcie trwania wyprawy wspólnie z Romanem Trechcińskim pisze książkę „Halo, Spitsbergen”.
Zestawienie ukazujące książki o Arktyce, które warto przeczytać. Pośród wymienionych dzieł znalazły się wspomnienia polarników, znakomite polskie reportaże oraz publikacje na temat zmian klimatu. Znasz książkę o Arktyce, której nie ma na liście? Dodaj tytuł w komentarzu, bardzo chętnie ją przeczytam.
Książka „Białe. Zimna wyspa Spitsbergen” jest jedną z tych, która ma swoje miejsce w najdalej wysuniętym na północ muzeum, ale nie jedyną, którą napisała Ilona Wiśniewska. Spod jej pióra wyszły również „Hen. Na północy Norwegii”, „Lud. Z grenlandzkiej wyspy”, „Przyjaciel Północy” oraz „Migot. Z krańca Grenlandii”. To właśnie ostatnia z wymienionych książek stała się pretekstem do naszej rozmowy, w której Ilona Wiśniewska mówi między innymi o przywiązaniu rdzennych mieszkańców północy do krajobrazu i przebywaniu w przestrzeni, w której oszczędza się słowa.
Ilona Wiśniewska w książce „Migot. Z krańca Grenlandii” po mistrzowsku operuje słowem, udowadniając, że nawet opis połowu fok może brzmieć poetycko. „Migotem” po raz kolejny potwierdziła również, że ma szczęście do bohaterów. A może to oni mają szczęście do niej, bo nikt nie potrafi opowiedzieć ich historii równie pięknie?
Na intensywnym myśleniu, jak wrócić w regiony polarne, Daga Bożek spędziła sześć lat. W Arktyce i Antarktyce ponad dwa. Zachorowała na „gorączkę polarną”, ale przekuła ją na działalność popularyzatorską i pisanie książek. Ludzi napotkanych na swojej drodze nazywa prawdziwymi pasjonatami. Te słowa wyjmuje mi z ust, ponieważ dokładnie w ten sam sposób to ja chcę ją opisać. Rozmawiamy o polarnych historiach, wyzwaniach, z którymi mierzyły się pionierki polskich wypraw polarnych i o miejscu, które wymyka się podporządkowaniu woli człowieka.